Mars, yaşam koşulları bakımından Dünya'dan çok farklı olsa da, güneş sistemimizdeki tüm gezegenler arasında Dünya'ya en çok benzeyenidir. Dünya'nın ötesinde yaşam arayışında, bir tür yaşam formunu barındırmak için oldukça muhtemel bir yarışmacı olarak görülüyor.
Mars yine de soğuk. Gezegenin yüzeyindeki ortalama sıcaklık ekvatorda –63 ° C civarında ve başka yerlerde –140 ° C'ye kadar düşüyor. Canlılar Dünya üzerinde böylesine aşırı koşullar altında hayatta kalabildikleri halde , bildiğimiz gibi hayatın bu sıcaklıklarda gelişmesi pek olası değildir, çünkü bizi hayatta tutan birçok kimyasal reaksiyon büyük ölçüde yavaşlayacaktır.
Bununla birlikte, Mars bir zamanlar bugün olduğundan çok daha sıcak olabilir. Suyun bir zamanlar Mars yüzeyinde aktığına dair pek çok kanıt var, şimdi ise sadece çok sayıda kuru nehir kanalı var. O zamandan beri suyun bir kısmı uzayda kayboldu ve gezegeni sıcak tutan karbondioksitin bir kısmı, gezegenin yüzeyindeki volkanik kayalarla reaksiyona girerek kayboldu. Daha nemli ve daha sıcak bir Mars, yaşama daha elverişli olabilirdi.
Ağustos 1996'da, NASA bilim adamları Antarktika'da bulunan bir göktaşı içinde Mars'ta olası yaşam belirtileri tespit ettiklerini açıkladıklarında çok fazla heyecan ve ardından hayal kırıklığı yaşandı. ALH84001 adı verilen göktaşı, bakteri benzeri formlar olarak yorumlanabilecek mikroskobik zincir yapıları içeriyordu.
Bunlar, mineralleri metabolize ederken Dünya'daki havuzlarda bakteriler tarafından üretilen rozetlere benzeyen küçük damla benzeri oluşumlar olan karbonat rozetlerini içeriyordu. Göktaşı aynı zamanda polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH'lar) olarak bilinen ve bir zamanlar yaşayan organizmalar ayrıştırılmış olarak üretilmiş olabilecek alışılmadık bir kimyasal bileşik karışımı da içeriyordu. Ayrıca karbonat rozetlerinin çözüldüğü yerlere gömülü küçük magnetit ve demir sülfit kristalleri de vardı. Yeryüzündeki bazı bakteriler benzer kristaller üretir.
Ardından ateşli bir tartışma başladı ve sonunda bunların büyük olasılıkla mikropların fosilleşmiş kalıntıları ve mikrobiyal aktivite olmadığı ve jeolojik süreçlerin ve kirlenmenin gözlemlenen tüm 'kanıtları' açıklayabileceği sonucuna varıldı. Marslı mikroplar için çok fazla.
Mars'taki yaşamla ilgili tartışma, 2003 yılında Mars atmosferinde metan tespit edildiğinde devam etti. Curiosity gezgini de ilk deneylerde bulamadığından şimdi metan buldu . Metan biyolojik olarak üretilebilmesine rağmen, volkanik ve jeotermal süreçler de metan emisyonlarına katkıda bulunduğundan, bu kanıt kesin değildir.
Su, dünyadaki yaşam için çok önemlidir. Mars, yalnızca akan suyun varlığında oluşmuş gibi görünen çok sayıda jeolojik yapıya sahip olmasına rağmen, şu anda orada pek bir şey yok. Kutuplarda ve topraklarda donmuş su, gezegenin yüzeyinin hemen yakınında sıvı tuzlu su var ve bilim adamları son zamanlarda 'tekrarlayan eğimli çizgiler' şeklinde bazı yer üstünde akan sıvı su için kanıt buldular. Bunlar, Mars'ın yüzeyindeki birkaç yerde yamaçlarda çizgili çizgiler olarak görünen, akan tuzlu su akışlarıdır. Damarlı oluşumların yakınında hidratlı tuz kristalleri (kristal yapılarında suya bağlı tuzlar) da bulunmuştur. Su, donma noktasını düşürmeye yardımcı olan ve Mars'ın soğuk koşullarında sıvı olmasını sağlayan perklorat tuzlarıyla doludur.
Yüzeydeki veya yakınındaki tuzlu suların bazıları, aerobik mikropları (oksijen gerektiren şeyler) ve diğer basit yaşam formlarını desteklemek için yeterli çözünmüş oksijen de içerebilir . Hala geçmişte Mars'ta yaşamın var olduğunun kanıtı değil, ancak bilim insanlarına diğer gezegenlerde yaşam arayışında aranacak koşullar hakkında daha da iyi bir fikir veriyor.
Mars'ta hayat varsa, yine de orada, bir yerlerde olmalı. Avrupa Uzay Ajansı'nın ExoMars gezgini , 2021'de gezegene inecek ve eski yaşamın kanıtlarını aramak için yüzeye inecek. Bu arada, NASA'nın 2020 gezgini de Mars'a gidiyor - ama nereye inmeli? NASA'nın gezgini kolay, güvenli bir iniş alanına göndermesi gerekiyor… ancak yaşam bulmanın en muhtemel yeri, volkanların veya bir zamanlar kaplıcalar olabilecek alanların yakınında çok daha maceralı olurdu. Veya belki de tekrarlayan eğim çizgisinin yakınında - bir tür mikroplara ev sahipliği yapabilecek ilgi çekici sıvı su akışları. Sadece bekleyip görmemiz gerekecek...
